Báo cáo đánh giá tác động môi trường khu dân cư và khu nhà ở đô thị

Việt Nam đang trong giai đoạn công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước để hòa nhập với các nước trong khu vực và thế giới. Công nghiệp phát triển kéo theo sự phát triển của hàng loạt các loại hình kinh tế - xã hội khác. Các hoạt động này thường đem lại các lợi ích to lớn về kinh tế xã hội, nhưng đồng thời cũng sinh ra nhiều chất thải có khả năng gây ô nhiễm môi trường. Vì vậy, chiến lược bảo vệ môi trường và phát triển bền vững đang ngày càng được các cơ quan chức năng cũng như các nhà khoa học quan tâm.

Cụm công nghiệp và Khu nhà ở Tân Mỹ là một trong các dự án xây dựng mới và đã được Ủy Ban Nhân Dân tỉnh Bình Dương phê duyệt Quy hoạch chi tiết theo các Quyết định số: 1171/QĐ-UBND ngày 02/3/2007 và  1180/QĐ-UBND ngày 02/3/2007.

Hoạt động của Cụm công nghiệp và Khu nhà ở Tân Mỹ sẽ hướng tới một nền kinh tế công nghiệp hóa, hiện đại hóa, góp phần phát triển kinh tế xã hội khu vực huyện Tân Uyên. Đồng thời, Dự án cũng góp phần gián tiếp vào quá trình thu hút vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài, các nguồn vốn trong nước, chuyển dịch cơ cấu kinh tế của tỉnh Bình Dương.

Thực hiện Luật Bảo vệ Môi trường, Công ty TNHH TỐT I  tiến hành lập báo cáo đánh giá tác động môi trường (ĐTM) cho dự án CỤM CÔNG NGHIỆP VÀ KHU NHÀ Ở TÂN MỸ với diện tích 177 ha tại ấp 4, xã Tân Mỹ, huyện Tân Uyên, tỉnh Bình Dương.

CĂN CỨ PHÁP LUẬT VÀ KỸ THUẬT

- Luật Bảo vệ Môi trường Việt Nam số 52/2005/QH11 được Quốc Hội Nước CHXHCN Việt Nam thông qua ngày 29/11/2005.

- Luật Tài nguyên nước đã được Quốc Hội Nước CHXHCN Việt Nam thông qua ngày 20/05/1998.

- Nghị định số 80/2006/NĐ-CP ngày 09/08/2006 của Chính Phủ về việc “Quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Bảo vệ Môi trường”.

- Thông tư số 08/2006/TT-BTNMT ngày 08/09/2006 của Bộ Tài nguyên và Môi trường về việc “Hướng dẫn thực hiện một số nội dung về đánh giá môi trường chiến lược, đánh giá tác động môi trường và cam kết bảo vệ môi trường”.

- Nghị định số 21/2008/NĐ – CP ngày 28 tháng 02 năm 2008 của Chính Phủ về việc “Sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 80/2006/NĐ – CP ngày 09 tháng 08 năm 2006 của Chính Phủ về việc quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Bảo vệ môi trường.

- Thông tư số 12/2006/TT-BTNMT ngày 26/12/2006 của Bộ Tài nguyên và Môi trường về việc “Hướng dẫn điều kiện hành nghề và thủ tục lập hồ sơ, đăng ký, cấp phép hành nghề, mã số quản lý chất thải nguy hại”.

- Quyết định số 22/2006/QĐ-BTNMT ngày 18/12/2006 của Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường về việc Bắt buộc áp dụng tiêu chuẩn Việt Nam về môi trường.

- Quyết định số 23/2006/QĐ-BTNMT ngày 26/12/2006 của Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường về việc “Ban hành danh mục chất thải nguy hại”.

- Quyết định số 3733/2002/QĐ-BYT ngày 10/10/2002 của Bộ trưởng Bộ Y tế về việc “Ban hành 21 tiêu chuẩn vệ sinh lao động, 05 nguyên tắc và 07 thông số vệ sinh lao động”.

- Quyết định số 1171/QĐ-UBND ngày 02/3/2007 của Ủy Ban Nhân Dân tỉnh Bình Dương về việc “Phê duyệt quy hoạch chi tiết Cụm công nghiệp Tân Mỹ - xã Tân Mỹ - huyện Tân Uyên - Tỉnh Bình Dương”.

- Quyết định số 1180/QĐ-UBND ngày 02/3/2007 của Ủy Ban Nhân Dân tỉnh Bình Dương về việc “Phê duyệt quy hoạch chi tiết Khu nhà ở Tân Mỹ - xã Tân Mỹ - huyện Tân Uyên - Tỉnh Bình Dương”.

- Nghị định 149/2004/NĐ-CP ngày 27 tháng 7 năm 2004 của Chính phủ quy định việc cấp phép thăm dò, khai thác, sử dụng tài nguyên nước, xả nước thải vào nguồn nước.

- Thông tư số 02/2005/TT-BTNMT ngày 24 tháng 6 năm 2005 của Bộ Tài Nguyên Và Môi Trường hướng dẫn thực hiện việc cấp phép thăm dò, khai thác, sử dụng tài nguyên nước, xả nước thải vào nguồn nước.

- Nghị định số 08/2005/NĐ-CP ngày 24/01/2006 của Chính Phủ về quy họach xây dựng.

- Nghị định số 67/NĐ-CP ngày 13/06/2003 của Chính phủ về việc thu phí bảo vệ môi trường.

- Nghị định số 04/2007/NĐ-CP ngày 08/01/2007 của Chính phủ về việc sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 67/NĐ-CP ngày 13/06/2003 của Chính phủ về việc thu phí bảo vệ môi trường.

- Nghị định số 89/2006/NĐ-CP ngày 30/08/2006 của Chính phủ về nhãn hàng hóa.

- Quyết định số 10/2007/QĐ-TTg ngày 23/01/2007 của Thủ tướng Chính phủ về việc ban hành hệ thống ngành kinh tế của Việt Nam.

- Nghị định số 59/2007/NĐ-CP ngày 09/04/2007 của Chính phủ về quản lý chất thải rắn.

- Nghị định số 88/2007/NĐ-CP ban hành ngày 25/05/2007 của Chính phủ về thoát nước đô thị và khu công nghiệp.

- Thông tư 07/2007/TT-BTNMT ngày 03/07/2007 của Bộ Tài Nguyên Và Môi Trường về việc hướng dẫn phân loại và quyết định danh mục các cơ sở ô nhiễm.

- Quyết định số 14/2007QĐ-BTNMT ngày 04/09/2007 của BTNMT quy định về việc xử lý trám lấp giếng không sử dụng.

- Luật hóa chất đã được quốc hội Nước Cộng Hòa Xã Hội Chủ Nghĩa Việt Nam, khóa 12, thông qua ngày 21/11/2007.

- Nghị định số 174/2007/NĐ-CP ngày 29/11/2007 của Chính phủ về phí bảo vệ môi trường đối với chất thải rắn.

- Tiêu chuẩn Việt Nam TCVN 7629-2007 về ngưỡng chất thải nguy hại.

Báo cáo ĐTM cho dự án “Cụm công nghiệp và Khu nhà ở Tân Mỹ” với diện tích 117 ha tại ấp 4, xã Tân Mỹ, huyện Tân Uyên, tỉnh Bình Dương do Công ty  TNHH Tốt I chủ trì thực hiện

1. Bối cảnh: Từ quy hoạch trên giấy đến dự án vận hành thực tế

Trong quá trình công nghiệp hóa – hiện đại hóa, Bình Dương là một trong những địa phương đi đầu về phát triển cụm công nghiệp – khu dân cư – khu nhà ở đồng bộ. Tuy nhiên, để một dự án từ ý tưởng quy hoạch trở thành khu công nghiệp – khu nhà ở vận hành thực tế, hồ sơ lập dự án và báo cáo đánh giá tác động môi trường (ĐTM) là hai “trụ cột” bắt buộc và có tính quyết định.

Dự án Cụm công nghiệp và Khu nhà ở Tân Mỹ là một ví dụ tiêu biểu, thể hiện rõ:

• Cách một dự án được hình thành trên cơ sở quy hoạch chi tiết được phê duyệt;
• Việc tuân thủ Luật Bảo vệ Môi trường thông qua lập báo cáo ĐTM;
• Và vai trò của hồ sơ bài bản trong việc thu hút đầu tư, phát triển kinh tế – xã hội địa phương.

Báo cáo này được viết nhằm cung cấp cho các nhà đầu tư, doanh nghiệp đang quan tâm lập dự án một cái nhìn tổng quan, rõ ràng và thực tế về ý nghĩa, nội dung và quy trình lập hồ sơ dự án tương tự.

2. Tổng quan dự án Cụm công nghiệp & Khu nhà ở Tân Mỹ

Tên dự án: Cụm công nghiệp và Khu nhà ở Tân Mỹ

Địa điểm: Ấp 4, xã Tân Mỹ, huyện Tân Uyên, tỉnh Bình Dương

Diện tích: Khoảng 177 ha

Căn cứ quy hoạch:

• Quyết định số 1171/QĐ-UBND ngày 02/3/2007 của UBND tỉnh Bình Dương
• Quyết định số 1180/QĐ-UBND ngày 02/3/2007 của UBND tỉnh Bình Dương

Dự án được quy hoạch xây dựng mới, theo mô hình kết hợp giữa cụm công nghiệp và khu nhà ở – tức là vừa đáp ứng nhu cầu mặt bằng sản xuất, vừa tổ chức không gian sống đồng bộ, phục vụ người lao động và cư dân trong khu vực.

Thực hiện quy định của Luật Bảo vệ Môi trường, Công ty TNHH TỐT I đã tiến hành lập Báo cáo đánh giá tác động môi trường (ĐTM) cho dự án trên diện tích 177 ha tại Tân Mỹ, Tân Uyên. Đây là bước quan trọng để dự án được xem xét, chấp thuận về môi trường trước khi triển khai các bước đầu tư tiếp theo.

3. Vai trò kinh tế – xã hội của dự án Tân Mỹ đối với huyện Tân Uyên & tỉnh Bình Dương

Hoạt động của Cụm công nghiệp và Khu nhà ở Tân Mỹ được định hướng gắn liền với:

✅ Chiến lược công nghiệp hóa, hiện đại hóa của tỉnh Bình Dương;

✅ Chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng tăng tỷ trọng công nghiệp – dịch vụ;

✅ Thu hút đầu tư trong và ngoài nước (FDI và vốn trong nước);

✅ Tạo việc làm và hình thành cộng đồng dân cư mới có hạ tầng đồng bộ.

Cụ thể, dự án đóng góp:

Về kinh tế:

• Tạo quỹ đất công nghiệp sạch, có hạ tầng, sẵn sàng cho các nhà máy, xí nghiệp đầu tư;
• Tăng nguồn thu ngân sách từ thuế, phí sử dụng đất, dịch vụ hỗ trợ;
• Gián tiếp kích thích phát triển các ngành logistics, thương mại, dịch vụ.

Về xã hội:

• Hình thành khu nhà ở, khu dân cư phục vụ công nhân, chuyên gia, giúp ổn định đời sống người lao động;
• Góp phần giảm áp lực dân cư ở các khu đô thị trung tâm, giãn dân hợp lý;
• Thúc đẩy nâng cấp hạ tầng giao thông, điện, nước, trường học, dịch vụ công cộng trong khu vực.

Về định hướng phát triển dài hạn:

• Tạo “cụm động lực” phát triển cho huyện Tân Uyên;
• Khẳng định Bình Dương không chỉ là vùng công nghiệp đơn thuần, mà là không gian phát triển đô thị – công nghiệp – dịch vụ đồng bộ.

4. Hồ sơ lập dự án & ĐTM – “ngôn ngữ chính thức” của nhà đầu tư với Nhà nước

Đối với các nhà đầu tư, “hồ sơ lập dự án” không chỉ là thủ tục mà là công cụ chiến lược:

• Thể hiện tầm nhìn dài hạn về mô hình phát triển: cụm công nghiệp gắn với khu nhà ở, hạ tầng xã hội;
• Chứng minh tính khả thi về kỹ thuật – tài chính – pháp lý;
• Đảm bảo dự án phù hợp với quy hoạch, bảo vệ môi trường, tuân thủ pháp luật;
• Là căn cứ làm việc với các bên liên quan: cơ quan quản lý nhà nước, ngân hàng, nhà đầu tư thứ cấp, đối tác hạ tầng.

Trong đó, Báo cáo đánh giá tác động môi trường (ĐTM) là một cấu phần then chốt, quyết định:

• Dự án có được chấp thuận về môi trường để triển khai hay không;
• Các yêu cầu ràng buộc về biện pháp giảm thiểu ô nhiễm, xử lý nước thải, chất thải rắn, tiếng ồn, khí thải, cây xanh, hạ tầng bảo vệ môi trường;
• Uy tín và trách nhiệm của chủ đầu tư đối với cộng đồng, chính quyền và nhà đầu tư thứ cấp.

5. Nội dung chính của hồ sơ ĐTM cho dự án Tân Mỹ

Với vai trò là đơn vị tiến hành lập ĐTM cho dự án, Công ty TNHH … phải xây dựng một bộ hồ sơ khoa học, chặt chẽ. Một báo cáo ĐTM cho dự án quy mô 177 ha như Cụm công nghiệp và Khu nhà ở Tân Mỹ thường gồm các nhóm nội dung chủ đạo sau (mô tả theo chuẩn chung):

5.1. Mô tả tóm tắt dự án

• Vị trí địa lý, ranh giới, diện tích 177 ha;
• Cơ cấu sử dụng đất:
  • Đất xây dựng nhà xưởng, kho tàng;
  • Đất khu nhà ở, hạ tầng xã hội (trường học, thương mại – dịch vụ…);
  • Đất giao thông, cây xanh, mặt nước, hạ tầng kỹ thuật.
• Quy mô đầu tư, tính chất công nghiệp dự kiến tiếp nhận;
• Các hạng mục công trình chính và phụ trợ.

5.2. Điều kiện tự nhiên, kinh tế – xã hội khu vực

• Địa hình, khí hậu, thủy văn, đặc điểm đất đai;
• Hiện trạng dân cư, hạ tầng kỹ thuật – hạ tầng xã hội xung quanh;
• Hiện trạng môi trường nền (chất lượng không khí, nước, tiếng ồn, đất, hệ sinh thái…).

5.3. Đánh giá các nguồn gây tác động môi trường

• Giai đoạn xây dựng:
  • Đào đắp, san lấp mặt bằng, xây dựng hạ tầng;
  • Bụi, khí thải từ phương tiện thi công;
  • Chất thải rắn xây dựng, chất thải sinh hoạt công nhân.
• Giai đoạn vận hành:
• Nước thải sản xuất, nước thải sinh hoạt từ cụm công nghiệp và khu nhà ở;
• Chất thải rắn sinh hoạt, chất thải công nghiệp, có thể có chất thải nguy hại;
• Tiếng ồn, khí thải từ hoạt động sản xuất, giao thông;
• Nguy cơ sự cố môi trường (tràn đổ hóa chất, cháy nổ…).

5.4. Các biện pháp bảo vệ môi trường

• Hệ thống thoát nước mưa – nước thải tách riêng;
• Trạm xử lý nước thải tập trung cho cụm công nghiệp và khu nhà ở;
• Quy trình thu gom, phân loại, vận chuyển và xử lý chất thải rắn;
• Tổ chức cây xanh cảnh quan, hành lang cách ly;
• Biện pháp phòng ngừa, ứng phó sự cố môi trường;
• Chương trình giám sát môi trường định kỳ.

5.5. Tham vấn cộng đồng & cam kết môi trường

• Thực hiện tham vấn chính quyền địa phương, cộng đồng bị ảnh hưởng (nếu có);
• Ghi nhận ý kiến, đề xuất, lo ngại từ người dân và chính quyền;
• Cam kết của chủ đầu tư về thực hiện các biện pháp bảo vệ môi trường đã nêu trong ĐTM.

Cụm công nghiệp và Khu nhà ở Tân Mỹ không chỉ là một dự án xây dựng mới trên diện tích 177 ha tại Tân Uyên, Bình Dương; đó còn là minh chứng cho cách một dự án:

• Dựa trên quy hoạch chi tiết đã được phê duyệt;
• Tuân thủ Luật Bảo vệ Môi trường thông qua lập ĐTM bài bản;
• Góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội, chuyển dịch cơ cấu kinh tế, thu hút đầu tư.

Với các nhà đầu tư đang có ý định phát triển cụm công nghiệp, khu dân cư, khu nhà ở gắn với hạ tầng kỹ thuật đồng bộ, việc lập hồ sơ dự án và ĐTM ngay từ đầu, đúng chuẩn, có tầm nhìn dài hạn không chỉ là nghĩa vụ pháp lý – đó chính là bước đi chiến lược để dự án thành công, bền vững và được thị trường đón nhận.