DỰ ÁN ĐẦU TƯ NHÀ MÁY SẢN XUẤT VIÊN NÉN CHẤT ĐỐT WOOD PELLET

DỰ ÁN ĐẦU TƯ NHÀ MÁY SẢN XUẤT VIÊN NÉN CHẤT ĐỐT WOOD PELLET TẠI XÃ YÊN HÀ, HUYỆN HẢI NAM, TỈNH HÀ GIANG

Dự án đầu tư Nhà máy sản xuất viên nén chất đốt Wood Pellet tại xã Yên Hà, huyện Hải Nam, tỉnh Hà Giang, được xây dựng trong bối cảnh nhu cầu năng lượng tái tạo toàn cầu tăng mạnh, đặc biệt tại các thị trường châu Âu, Nhật Bản và Hàn Quốc – nơi sử dụng viên nén gỗ như nguồn năng lượng sạch thay thế than đá, dầu mỏ và khí đốt. Việt Nam hiện là quốc gia đứng thứ hai thế giới về xuất khẩu viên nén, chủ yếu từ các nhà máy ở miền Trung và miền Nam. Việc phát triển một nhà máy tại Hà Giang có ý nghĩa quan trọng trong việc tận dụng nguồn nguyên liệu gỗ rừng trồng dồi dào, phụ phẩm ngành chế biến gỗ, đồng thời hình thành chuỗi giá trị kinh tế lâm nghiệp bền vững tại khu vực miền núi phía Bắc.

Dự án được thực hiện trên quỹ đất 64.392 m², bố trí đầy đủ nhà xưởng, kho nguyên liệu, kho thành phẩm, khu văn phòng, khu công trình phụ trợ và hệ thống hạ tầng kỹ thuật hiện đại. Mô hình đầu tư hoàn toàn mới, ứng dụng công nghệ sản xuất tiên tiến, đảm bảo tiêu chuẩn chất lượng Việt Nam và quốc tế, đáp ứng yêu cầu kỹ thuật nghiêm ngặt của thị trường xuất khẩu. Chủ đầu tư đặt mục tiêu cung ứng 20% sản lượng cho thị trường trong nước, 80% cho thị trường nước ngoài, đặc biệt là thị trường Nhật Bản và Hàn Quốc – những quốc gia chiếm hơn 90% nhu cầu nhập khẩu viên nén gỗ của Việt Nam trong nhiều năm qua.

Mục tiêu đầu tư trọng tâm của dự án là xây dựng một nhà máy chế biến viên nén gỗ chất lượng cao, công suất lớn, hoạt động ổn định theo tiêu chuẩn môi trường, an toàn lao động và quản lý năng lượng. Nhà máy được thiết kế với công suất 180.000 tấn/năm, được chia thành ba dây chuyền sản xuất, mỗi dây chuyền có công suất 7 tấn/giờ, đảm bảo sản xuất liên tục, hạn chế thời gian dừng máy, đáp ứng khối lượng đơn hàng lớn của các đối tác quốc tế. Hệ thống máy móc – thiết bị được lựa chọn theo công nghệ hiện đại của châu Âu và Hàn Quốc, bao gồm máy nghiền tinh, máy sấy trống quay, bộ phận ép viên, hệ thống làm mát, sàng rung phân loại và hệ thống đóng bao tự động.

Về nguyên lý sản xuất, viên nén gỗ được chế biến từ mùn cưa, dăm bào, gỗ rừng trồng, vỏ cây hoặc phụ phẩm từ ngành chế biến gỗ. Nguồn nguyên liệu tại Hà Giang và các tỉnh lân cận tương đối dồi dào, đặc biệt từ các vùng rừng trồng keo, bạch đàn, sở và sa mộc. Sau khi thu gom, nguyên liệu được xử lý tạp chất, nghiền nhỏ và đưa vào hệ thống sấy. Yêu cầu độ ẩm của nguyên liệu trước khi ép không vượt quá 10 – 12%, đảm bảo viên nén đạt độ bền cơ học và độ ẩm tiêu chuẩn theo ENplus A1 hoặc A2. Sau đó, nguyên liệu được đưa vào máy ép, sử dụng ma sát và áp lực để tạo hình viên. Viên nén sau ép được làm mát, sàng lọc và đóng bao. Toàn bộ quy trình được điều khiển bằng hệ thống PLC, đảm bảo tự động hóa và kiểm soát chất lượng.

Nhà máy được bố trí theo mô hình vận hành khép kín, giảm thất thoát, giảm bụi và bảo đảm an toàn phòng cháy chữa cháy. Hệ thống sấy sử dụng nguồn nhiên liệu sinh khối hoặc khí đốt nhằm giảm phát thải CO2. Khu lưu kho nguyên liệu có mái che, có tường bao và hệ thống phun sương dập bụi. Khu vực chứa thành phẩm được thiết kế thông thoáng, chống ẩm và đảm bảo an toàn cháy nổ theo tiêu chuẩn NFPA. Hệ thống thông gió và hút bụi trung tâm đảm bảo môi trường làm việc an toàn, giảm nồng độ bụi hữu cơ, đáp ứng quy chuẩn quốc gia về chất lượng không khí trong nhà máy sản xuất gỗ.

Về mục tiêu thị trường, viên nén Wood Pellet do Công ty CP Sản xuất Công nghiệp gỗ viên nén công nghiệp An Hà sản xuất hướng đến hai nhóm thị trường: thị trường nội địa sử dụng viên nén làm chất đốt công nghiệp và sưởi ấm, cùng thị trường quốc tế yêu cầu tiêu chuẩn chất lượng cao. Tại Nhật Bản và Hàn Quốc, viên nén được sử dụng để sản xuất điện từ năng lượng sinh khối. Do đó, viên nén phải đạt tiêu chuẩn về độ bền cơ học, tỷ lệ tro thấp, hàm lượng Cl thấp và độ ẩm phù hợp để vận hành ổn định trong các nhà máy điện quy mô lớn.

Dự án có thời gian hoạt động 50 năm, phù hợp với các quy định của pháp luật về đất đai đối với lĩnh vực công nghiệp sản xuất. Tiến độ triển khai dự án được chia thành ba giai đoạn: thực hiện thủ tục pháp lý từ Quý I/2023 đến Quý III/2023; thi công xây dựng từ Quý IV/2023 đến Quý IV/2024; vận hành thử nghiệm và đưa nhà máy vào sản xuất cuối năm 2024. Hình thức đầu tư là đầu tư xây dựng mới, không cải tạo trên cơ sở nhà máy cũ, giúp chủ đầu tư chủ động hoàn toàn trong thiết kế – xây dựng – vận hành.

Vốn đầu tư cho dự án là 256 tỷ đồng, trong đó vốn cố định 236 tỷ đồng để xây dựng nhà xưởng, hạ tầng kỹ thuật và thiết bị công nghệ; vốn lưu động 20 tỷ đồng để đảm bảo nguyên liệu đầu vào, chi phí nhân công và vận hành trong giai đoạn đầu. Tỷ lệ vốn chủ sở hữu chiếm 30% tương đương 76,8 tỷ đồng; phần còn lại là vốn vay thương mại 70% tương đương 179,2 tỷ đồng. Việc huy động vốn từ các ngân hàng thương mại theo lãi suất hiện hành là khả thi, đặc biệt đối với dự án có dòng tiền ổn định và thị trường xuất khẩu rõ ràng.

Về chi phí sản xuất, chi phí nguyên liệu chiếm tỷ trọng lớn nhất, bao gồm chi phí thu gom gỗ nguyên liệu và phụ phẩm. Chi phí năng lượng chiếm tỷ trọng đáng kể đối với hệ thống sấy và vận hành máy ép. Chi phí nhân công, chi phí bao bì, chi phí quản lý và chi phí vận tải cũng được tính toán kỹ lưỡng trong mô hình tài chính. Với công suất 180.000 tấn/năm, dự án có khả năng đạt doanh thu lớn, đặc biệt với giá xuất khẩu viên nén ổn định trong nhiều năm qua. Lợi nhuận dự kiến tăng trưởng mạnh theo xu hướng chuyển dịch từ nhiên liệu hóa thạch sang năng lượng sinh khối của thế giới.

Dự án yêu cầu lập Báo cáo đánh giá tác động môi trường (ĐTM) theo quy định của Luật Bảo vệ môi trường năm 2020. ĐTM phải đánh giá đầy đủ các tác động phát sinh trong giai đoạn xây dựng và vận hành nhà máy, bao gồm tác động đến không khí, nước mặt, nước ngầm, đất và sức khỏe cộng đồng. Nguồn phát thải chính của nhà máy bao gồm bụi gỗ, khí thải từ lò sấy, nước thải sinh hoạt và chất thải rắn. Dự án phải áp dụng các giải pháp xử lý bụi bằng cyclone, lọc túi vải, hệ thống hút bụi trung tâm; xử lý nước thải sinh hoạt bằng bể tự hoại và hệ thống lọc sinh học; tái chế chất thải gỗ làm chất đốt hoặc làm phân hữu cơ. Hệ thống PCCC phải đáp ứng yêu cầu về an toàn cháy nổ của ngành chế biến gỗ, bao gồm hệ thống báo cháy tự động, sprinkler, bơm chữa cháy và hồ nước dự trữ.

Ngoài tác động môi trường, ĐTM còn đánh giá tác động xã hội, bao gồm tạo việc làm cho lao động địa phương, tăng thu ngân sách và nâng cao kỹ năng nghề nghiệp trong lĩnh vực chế biến gỗ. Nhà máy dự kiến sử dụng 150 – 200 lao động trực tiếp và gián tiếp, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội của huyện Hải Nam và tỉnh Hà Giang.

Dự án cần lập Báo cáo thuyết minh dự án đầu tư (FS) theo Luật Đầu tư và Luật Xây dựng, bao gồm phân tích sự cần thiết đầu tư, hiệu quả kinh tế – xã hội, phương án công nghệ, tổng mặt bằng, thiết kế cơ sở, tổng mức đầu tư, mô hình tài chính và phương án tổ chức quản lý vận hành. Thuyết minh phải chứng minh được hiệu quả của dự án trên cơ sở so sánh cung – cầu thị trường, xu hướng năng lượng sinh khối và khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp trong khu vực.

Việc triển khai dự án Nhà máy sản xuất viên nén Wood Pellet tại Hà Giang có ý nghĩa chiến lược trong việc hình thành ngành công nghiệp sinh khối phía Bắc, giúp khai thác hiệu quả nguồn tài nguyên rừng trồng, tạo giá trị gia tăng cao, đóng góp vào mục tiêu chuyển dịch năng lượng quốc gia và phát triển bền vững.